Op maandag 4 januari is de Amerikaanse uitvinder Ray Kurzweil te zien in het programma Wintergasten van de VPRO. In de VPRO-gids wordt Kurzweil naar voren geschoven als een briljante idioot die 150 pillen per dag slikt en onder meer hoopt zijn dode vader weer tot leven te wekken:
‘I do hope to bring my father back!’
Als je het zo ziet staan, denk je inderdaad: die man is niet goed snik! Maar Kurzweil is een briljante provocateur die, als je nog niet helemaal van de schrik bekomen bent, er fijntjes aan toevoegt dat hij hoopt dat hij ooit in staat zal zijn om zijn vader in 'virtuele realiteit' opnieuw tot leven te wekken. En dat is zo vreemd nog niet. Sterker: het verbaast mij dat hij het niet alreeds geprobeerd heeft. Ik leg uit waarom.
In de film Transcendent Man, over leven en werken van Ray Kurzweil, komt een fragment voor waarin Ray Kurzweil een opslagruimte bezoekt die hij huurt. Daarin liggen alle spullen die ooit aan zijn veel te jonge gestorven vader hebben behoord. Zakboeken, notitieboeken, ordners, foto's en wellicht ook filmbeelden van Frederick Kurzweil, maar vooral toch ook de muziek die deze componist heeft nagelaten:
‘I knew there was a reason why he kept all that stuff.’
Dat materiaal is van cruciaal belang ten einde papa Kurzweil opnieuw tot leven te wekken. Er bestaat computerprogrammatuur die van een vlak tweedimensionaal beeld een driedimensionaal beeld kan maken dat verbazingwekkend geloofwaardig overkomt. Je ziet een gezicht op een foto veranderen in een driedimensionaal beeld. Hoe ze het doen, ik heb werkelijk geen idee. Maar het kan. Dat moet met de beeltenis van vader Kurzweil ook kunnen.
Als er klankmateriaal is bewaard met zijn stem, dan kan ook die stem gereconstrueerd worden. Iets preciezer gezegd: gesynthetiseerd. Een gesynthetiseerde stem is een stem die je werkelijk alles kan laten zeggen. Voorwaarde is dat er voldoende stemsamples bewaard zijn gebleven. Het zal de lezer van dit blog niet verbazen, maar Ray Kurzweil zelf is de uitvinder van de eerste text-to-speech synthesizer. Een computerstem kun je alles laten zeggen wat je maar wilt.
Het Amerikaanse bedrijf Nuance is gespecialiseerd in het maken van hoogwaardige computerstemmen. Toen dit bedrijf nog opereerde onder de vlag Scansoft hebben ingenieurs van het bedrijf het stemgeluid van Bill Clinton gesynthetiseerd op basis van minderwaardig klankmateriaal dat ze via internet bij elkaar hadden gesprokkeld. Ze hebben Bill Clinton de lof laten zingen van het bedrijf Scansoft, hetgeen de voormalige president uiteraard nooit gedaan heeft. Maar het klonk geloofwaardig als ware het Bill Clinton zelve die sprak. By the way: Nuance verkoopt vandaag de dag nog steeds software die ooit door Ray Kurzweil is uitgevonden, met name het programma Textbridge
Het is dus helemaal niet zo moeilijk zijn om geloofwaardig beeld- en geluidmateriaal van een dood iemand te construeren. De enige voorwaarde is dat er voldoende basismateriaal van de aflijvige overgebleven of anderszins aanwezig is. Een computer kan lezen. Daar bestaan scanners voor. Het is een eitje om de teksten, dagboekfragmenten die vader Kurzweil heeft nagelaten, door een computer te laten inlezen. Opnieuw weet Ray Kurzweil daar alles van. Hij is de voornaamste ontwikkelaar van de eerste CCD flat-bed scanner.
Vervolgens kun je van alles met die teksten. Onder meer dit: de voor vader Kurzweil typische schrijfpatronen eruit distilleren. Het is aan de hand van dit soort van plagiaatsoftware dat NRC Handelsblad jaren geleden meende te mogen opperen dat achter de schrijversnaam Marek van der Jagt de schrijver Arnon Grunberg schuilgaat. Die zich verplicht zag om zijn maskerade op te geven en toe te geven dat Marek van der Jagt zijn nom de plume was. Met andere woorden: we kunnen de dode man moeiteloos nieuwe teksten laten produceren. Koppel die teksten aan zijn gesynthetiseerde stem en zijn driedimensionale beeld en je bent er eigenlijk al: een virtuele Kurzweil is niet nodeloos ingewikkeld om te maken.
Nogmaals: het verbaast mij dat Ray Kurzweil hier nog niet mee begonnen is.
Want het is goed mogelijk. Wat ook goed mogelijk is, is dat we de dode muzikant nieuwe muziek kunnen laten componeren. Niemand minder dan Ray Kurzweil is in de Verenigde Staten van Amerika op 17-jarige leeftijd beroemd geworden met een door hem geschreven computerprogramma dat uit bestaande muziekfragmenten de patronen kan distilleren die nodig zijn om in dezelfde stijl nieuwe muziek te componeren.
In de film Transcendent Man komt een fragment voor uit de televisiequiz 'I've got a secret' waarin we de adolescente Ray Kurzweil niet onverdienstelijk op de piano een lied zien spelen. De panelleden moesten raden wat zijn ‘secret’ was. Uiteindelijk raadt één van de panelleden het: de muziek die Raymond (toen nog Raymond) gespeeld heeft, is niet door hem gecomponeerd, maar door een computerprogramma dat hij zelf geschreven heeft.
Vader Kurzweil kunnen we dus een driedimensionaal beeld verschaffen, we kunnen zijn stem opnieuw tot leven wekken en we zijn zonder moeiteloos in staat om de man nieuwe teksten te laten produceren en we kunnen hem zelfs nieuwe muziek laten componeren. Kunnen we hem ook een heel nieuw lichaam verschaffen? In 3D? Waarom niet. Het is Ray Kurzweil zelf die in 2001 zijn eigen virtuele Avatar, genaamd Ramona, een vrouwelijke rock star, in het openbaar vertoonde. Ramona is nog steeds actief op de website van Ray Kurzweil.
Met andere woorden: aan alle voorwaarden is voldaan om een virtuele Frederick Kurzweil tot leven te wekken. Ray Kurzweil weet dat het kan, hij heeft zelf in niet geringe aan een groot aantal van die voorwaarden voldaan. De vraag is: wat let hem om definitief aan de slag te gaan?
‘I do hope to bring my father back!’
Als je het zo ziet staan, denk je inderdaad: die man is niet goed snik! Maar Kurzweil is een briljante provocateur die, als je nog niet helemaal van de schrik bekomen bent, er fijntjes aan toevoegt dat hij hoopt dat hij ooit in staat zal zijn om zijn vader in 'virtuele realiteit' opnieuw tot leven te wekken. En dat is zo vreemd nog niet. Sterker: het verbaast mij dat hij het niet alreeds geprobeerd heeft. Ik leg uit waarom.
In de film Transcendent Man, over leven en werken van Ray Kurzweil, komt een fragment voor waarin Ray Kurzweil een opslagruimte bezoekt die hij huurt. Daarin liggen alle spullen die ooit aan zijn veel te jonge gestorven vader hebben behoord. Zakboeken, notitieboeken, ordners, foto's en wellicht ook filmbeelden van Frederick Kurzweil, maar vooral toch ook de muziek die deze componist heeft nagelaten:
‘I knew there was a reason why he kept all that stuff.’
Dat materiaal is van cruciaal belang ten einde papa Kurzweil opnieuw tot leven te wekken. Er bestaat computerprogrammatuur die van een vlak tweedimensionaal beeld een driedimensionaal beeld kan maken dat verbazingwekkend geloofwaardig overkomt. Je ziet een gezicht op een foto veranderen in een driedimensionaal beeld. Hoe ze het doen, ik heb werkelijk geen idee. Maar het kan. Dat moet met de beeltenis van vader Kurzweil ook kunnen.
Als er klankmateriaal is bewaard met zijn stem, dan kan ook die stem gereconstrueerd worden. Iets preciezer gezegd: gesynthetiseerd. Een gesynthetiseerde stem is een stem die je werkelijk alles kan laten zeggen. Voorwaarde is dat er voldoende stemsamples bewaard zijn gebleven. Het zal de lezer van dit blog niet verbazen, maar Ray Kurzweil zelf is de uitvinder van de eerste text-to-speech synthesizer. Een computerstem kun je alles laten zeggen wat je maar wilt.
Het Amerikaanse bedrijf Nuance is gespecialiseerd in het maken van hoogwaardige computerstemmen. Toen dit bedrijf nog opereerde onder de vlag Scansoft hebben ingenieurs van het bedrijf het stemgeluid van Bill Clinton gesynthetiseerd op basis van minderwaardig klankmateriaal dat ze via internet bij elkaar hadden gesprokkeld. Ze hebben Bill Clinton de lof laten zingen van het bedrijf Scansoft, hetgeen de voormalige president uiteraard nooit gedaan heeft. Maar het klonk geloofwaardig als ware het Bill Clinton zelve die sprak. By the way: Nuance verkoopt vandaag de dag nog steeds software die ooit door Ray Kurzweil is uitgevonden, met name het programma Textbridge
Het is dus helemaal niet zo moeilijk zijn om geloofwaardig beeld- en geluidmateriaal van een dood iemand te construeren. De enige voorwaarde is dat er voldoende basismateriaal van de aflijvige overgebleven of anderszins aanwezig is. Een computer kan lezen. Daar bestaan scanners voor. Het is een eitje om de teksten, dagboekfragmenten die vader Kurzweil heeft nagelaten, door een computer te laten inlezen. Opnieuw weet Ray Kurzweil daar alles van. Hij is de voornaamste ontwikkelaar van de eerste CCD flat-bed scanner.
Vervolgens kun je van alles met die teksten. Onder meer dit: de voor vader Kurzweil typische schrijfpatronen eruit distilleren. Het is aan de hand van dit soort van plagiaatsoftware dat NRC Handelsblad jaren geleden meende te mogen opperen dat achter de schrijversnaam Marek van der Jagt de schrijver Arnon Grunberg schuilgaat. Die zich verplicht zag om zijn maskerade op te geven en toe te geven dat Marek van der Jagt zijn nom de plume was. Met andere woorden: we kunnen de dode man moeiteloos nieuwe teksten laten produceren. Koppel die teksten aan zijn gesynthetiseerde stem en zijn driedimensionale beeld en je bent er eigenlijk al: een virtuele Kurzweil is niet nodeloos ingewikkeld om te maken.
Nogmaals: het verbaast mij dat Ray Kurzweil hier nog niet mee begonnen is.
Want het is goed mogelijk. Wat ook goed mogelijk is, is dat we de dode muzikant nieuwe muziek kunnen laten componeren. Niemand minder dan Ray Kurzweil is in de Verenigde Staten van Amerika op 17-jarige leeftijd beroemd geworden met een door hem geschreven computerprogramma dat uit bestaande muziekfragmenten de patronen kan distilleren die nodig zijn om in dezelfde stijl nieuwe muziek te componeren.
In de film Transcendent Man komt een fragment voor uit de televisiequiz 'I've got a secret' waarin we de adolescente Ray Kurzweil niet onverdienstelijk op de piano een lied zien spelen. De panelleden moesten raden wat zijn ‘secret’ was. Uiteindelijk raadt één van de panelleden het: de muziek die Raymond (toen nog Raymond) gespeeld heeft, is niet door hem gecomponeerd, maar door een computerprogramma dat hij zelf geschreven heeft.
Vader Kurzweil kunnen we dus een driedimensionaal beeld verschaffen, we kunnen zijn stem opnieuw tot leven wekken en we zijn zonder moeiteloos in staat om de man nieuwe teksten te laten produceren en we kunnen hem zelfs nieuwe muziek laten componeren. Kunnen we hem ook een heel nieuw lichaam verschaffen? In 3D? Waarom niet. Het is Ray Kurzweil zelf die in 2001 zijn eigen virtuele Avatar, genaamd Ramona, een vrouwelijke rock star, in het openbaar vertoonde. Ramona is nog steeds actief op de website van Ray Kurzweil.
Met andere woorden: aan alle voorwaarden is voldaan om een virtuele Frederick Kurzweil tot leven te wekken. Ray Kurzweil weet dat het kan, hij heeft zelf in niet geringe aan een groot aantal van die voorwaarden voldaan. De vraag is: wat let hem om definitief aan de slag te gaan?
